1. Home
2. Informatiebeheer
3. Internationale informatie-uitwisseling

Internationale informatie-uitwisseling

Single Point of Operational Contact (SPOC)

Het Single Point of Operational Contact (SPOC) is het zenuwcentrum van de internationale uitwisseling van politionele informatie en van de internationale signaleringen voor ons land. Het SPOC is 24 uur op 24 en 7 dagen op 7 bemand.

Informatie-uitwisseling

De informatie-uitwisseling betreft operationele berichten (in het kader van opsporingsdossiers, maatregelen ten aanzien van personen of voertuigen enz.) die door het SPOC worden geregistreerd en verwerkt via Interpol, Europol, de verbindingsofficieren, de Belgische of buitenlandse politiediensten … Ook de berichten van de centra voor politie- en douanesamenwerking (CPDS) van Doornik, Kerkrade en Luxemburg die de internationale politiesamenwerking in de grensregio’s opvolgen, zijn hierin meegerekend.

Internationale signaleringen

	2018	2019	2020
SIS*	6 818	7 596	9 227
IP**	1 828	2 028	2 927
Totaal	8 646	9 624	12 154

* SIS : Schengen Information System. Systeem dat internationale signaleringen in de Schengenzone verspreidt.
** IP: Interpol. Laat toe internationale signaleringen (diffusions of notices) buiten de Schengenzone te verspreiden.

De internationale signaleringen zijn een bijzondere vorm van algemene informatie-uitwisseling: de signalerende politiedienst stuurt informatie door, maar vraagt tegelijk dat er een maatregel wordt genomen in zijn eigen belang. De belangrijkste maatregelen die gepaard kunnen gaan met een internationale signalering zijn de volgende:

• de aanhouding van een persoon
• de weigering van de toegang tot of het verblijf op het grondgebied
• de opsporing en/of bescherming van een vermiste persoon
• de opsporing met het oog op een gerechtelijke procedure
• de specifieke of discrete controle met of zonder onmiddellijk contact met het SPOC
• de inbeslagname.

Deze signaleringen gebeuren momenteel nog manueel. Signaleringen in het Schengen Information System (SIS) met als finaliteit ‘inbeslagname’ gebeuren automatisch na een vatting door de politie in de Algemene Nationale Gegevensbank (ANG).

Hits

Een hit betekent dat er een overeenstemming (match) is met een internationaal gesignaleerde entiteit waarvoor een maatregel werd gevraagd. De entiteit die de 'match' heeft vastgesteld, kan de maatregel al dan niet hebben genomen.

Belgische hits op buitenlandse internationale signaleringen	2018	2019	2020
Schengen Information System (SIS)	8 830	11 738*	8 691*
Interpol (IP)	591	590	/ **
Totaal	9 421	12 328	/

* Waarvan 1 993 via automatische nummerplaatherkenning (ANPR).

** Cijfer niet meer beschikbaar door het stopzetten van het registratiesysteem bij Interpol.

Buitenlandse hits op Belgische internationale signaleringen	2018	2019	2020
Schengen Information System (SIS)	6 056	7 370	4 573
Interpol (IP)	74	199	/ *
Totaal	6 130	7 569	/

* Cijfer niet meer beschikbaar door het stopzetten van het registratiesysteem bij Interpol.

Vertaling

Om te voldoen aan de eisen van de internationale operationele berichtenbehandeling op het gebied van talen beschikt het SPOC over een sectie Vertaling die binnen de vooropgestelde termijnen de berichten vertaalt met een operationeel karakter (d.w.z. dat ze gelinkt zijn aan een dossier van gerechtelijke of bestuurlijke politie). De berichten worden voornamelijk via Schengen, Interpol, Europol en de verbindingsofficieren gestuurd door zowel Belgische als buitenlandse politiediensten.

	2018	2019	2020
Uitgevoerde vertalingen*	15 284	13 774	11 718
FLASH-dossiers**	33,5%	34%	37%

* Bijna alle vertalingen hebben betrekking op operationele dossiers.

** Vertalingen van FLASH-dossiers zijn binnen het uur te behandelen.

Taalcombinaties	2018	2019	2020
	48,5%	50%	45%
	29,5%	30%	34%
	13,5%	12%	13%
	2,5%	2%	1,5%
	2,5%	2%	1,5%
	1,5%	2%	2%
	2%	2%	2%

Proactieve screening van de Interpol- en Schengensignaleringen

Proactief filteren is het controleren van de lijsten met buitenlandse Interpolsignaleringen en de lijsten met Schengen A-formulieren (kennisgevingen van de nieuwe buitenlandse SIS-signaleringen met het oog op arrestatie). Het SPOC vergelijkt de inhoud van die lijsten met de Belgische databanken. Dit maakt het niet alleen mogelijk om de lijsten sneller en systematischer te verwerken, maar ook om de collega's op het terrein en de eventueel geïnteresseerde eenheden of diensten op de hoogte te houden van lokale operationele informatie.

Het systeem wordt momenteel toegepast voor alle Interpolsignaleringen en de Schengen A-formulieren (waarschuwing dat een lidstaat een internationale SIS-signalering heeft aangemaakt met het oog op arrestatie). Daardoor kan het SPOC ze proactief controleren.

Buitenlandse Interpolsignaleringen

INTERPOL	2018	2019	2020
Gecontroleerde signaleringen	8 983	23 426	16 691
Match*	13	34	28

* Match betekent in dit geval dat een link met België werd waargenomen, bijvoorbeeld: ingeschreven in België, gekend met te nemen maatregel in Algemene Nationale Gegevensbank (ANG).

A-forms in het Schengen Information System (SIS)

	2019	2020
Gecontroleerde A-forms (meldingen van nieuwe buitenlandse signaleringen met het oog op arrestatie	19 064	28 986
Gecontroleerde aliassen (een A-form van een persoon kan meerdere aliassen bevatten voor die persoon en elke alias wordt gecontroleerd)	26 086	32 118
Matches door controle van de ontvangen A-forms	626	776

SIRENE voor bijkomende vragen

SIRENE staat voor Supplementary Information Request at the National Entries.

Elk land dat het Schengen Information System gebruikt, heeft een SIRENE-bureau dat instaat voor de internationale alerts (signaleringen). Dit gaat van hun validatie tot het toereiken van bijkomende informatie over de alerts.

	2019	2020
Verstuurde formulieren door SIRENE-België	15 349	12 927
Ontvangen formulieren door SIRENE-België	42 267	52 328
Totaal behandelde formulieren	57 616	65 255

Brexit: gevolgen voor de internationale signaleringen en informatie-uitwisseling

Naar aanleiding van de Brexit maakt het Verenigd Koninkrijk (VK) niet langer deel uit van Europa en van het Schengeninformatiesysteem (SIS).  Het VK kan geen signaleringen meer invoeren in het SIS en signaleringen van de Europese lidstaten zijn niet langer zichtbaar op het Britse grondgebied.  Om de Belgische internationale signaleringen ook op het grondgebied van het VK zichtbaar te maken, heeft de Federale Politie, in samenspraak met de magistratuur, de oude signaleringen omgezet in Interpolsignaleringen (voor zover een juridisch equivalent bestaat). Vanaf 1 maart werd reeds aan de signalerende diensten gevraagd een Interpolsignalering aan te vragen indien zij wensten dat hun internationale signalering ook op het Britse grondgebied zichtbaar was.

Hierna een overzicht van de oude signaleringen (per artikel) die door de Directie van de internationale politiesamenwerking (CGI) manueel werden omgezet in Interpolsignaleringen:

	2020
Art. 26 – aanhouding	44
Art. 32 – vermiste personen	5 275
Art. 34 – lokalisatie op verzoek gerechtelijke autoriteiten	74
Art. 36.2 – gerichte of discrete controle	1 538
Totaal	6 931

Grensoverschrijdende fenomenen

Top 5 van de behandelde misdrijven die onder de bevoegdheid van Europol vallen en waarover het SPOC informatie uitwisselde:

	2018	2019	2020
1.	Diefstal en zware diefstal	Illegale drugshandel	Diefstal en zware diefstal
2.	Illegale drugshandel	Diefstal en zware diefstal	Illegale drugshandel
3.	Fraude en oplichting	Fraude en oplichting	Fraude en oplichting
4.	Illegale immigratie	Illegale immigratie	Witwassen
5.	Witwassen	Voertuigcriminaliteit	Illegale immigratie

SIENA (Secure Information Exchange Network Application)

SIENA is een hoog beveiligd platform/hoog beveiligde applicatie voor de uitwisseling van operationele misdaadgerelateerde informatie tussen EU-lidstaten, Europol en derde partijen betreffende zware en/of georganiseerde criminaliteit – waarbij twee of meer lidstaten worden getroffen –, terrorisme en andere ernstige vormen van criminaliteit.

SIENA-opleidingen	2019	2020
Aantal sessies	8	2*
Aantal deelnemers Federale Politie	98	22

* Door de coronamaatregelen was het aantal deelnemers per sessie beperkt tot elf.

Belgische verbindingsofficieren en samenwerking met inlichtingendiensten

De verbindingsofficieren (LO) vormen een belangrijke schakel in de internationale politiesamenwerking. Ze faciliteren onder meer de politionele uitwisseling van informatie en de uitvoering van rechtshulpverzoeken in strafzaken.

In 2020 stelden we niet alleen vervangers aan voor de verbindingsofficieren in de Verenigde Staten, Albanië, Rusland en Italië, die aan het einde van hun mandaat waren gekomen, maar openden we tevens een bijkomende post in Londen, om de gevolgen van de Brexit op de politionele samenwerking met het Verenigd Koninkrijk op te vangen. Dit bracht het totale aantal bilaterale verbindingsofficieren van de Belgische politie in het buitenland op elf. Samen zijn zij actief in 50 verschillende partnerlanden.

Voorts hebben de Federale Politie en de Veiligheid van de Staat een protocolakkoord ondertekend dat de samenwerking door de verbindingsofficieren van de Belgische politie in het buitenland regelt. Dit protocol biedt de LO’s een duidelijk kader voor de omgang met informatie afkomstig van buitenlandse inlichtingendiensten en diensten met een gemengde inlichtingen- en politiebevoegdheid.